Beleidsplan
Doelstelling als beschreven in de oprichtingsstatuten van de stichting ‘De Duurzame Bij’ (DDB) in 2001: De DDB heeft als doel onderzoek doen naar en met honingbijen (Apis mellifera) welke natuurlijke resistentie hebben verworven, dan wel kunnen ontwikkelen, tegen plagen met, in eerste instantie, nadruk op de resistentie/tolerantie voor de varroamijt. De varraomijt, varroa destructor, is een parasiet die zich voortplant in gesloten broedcellen met poppen van darren en werksters.
Beleidsplan 2022-2025
In de periode 2022-2025 voeren we vier projecten uit:
- Project 1: betreft het in stand houden en verbeteren van de op de Nederlandse Waddeneilanden Texel en Terschelling nog aanwezige populatie Apis mellifera mellifera (AMM) d.m.v. koninginnenteelt. Tegelijkertijd willen we de mate van hybridisatie vaststellen en door gerichte selectie verminderen.
- Project 2: Imkers van DDB zijn deelnemers aan het WUR project ‘Samen imkeren 2.0: 2020-2022 op weg naar weerbare honingbijen’. Eind-rapport is eind december 2022 aangeboden aan opdrachtgever Min. van LNV. Het eind-rapport is te downloaden via https://www.wur.nl/nl/artikel/samen-imkeren-diversiteit-en-eenheid-bij-elkaar.htm
- Project 3: In samenwerking met imkers geïnteresseerd in imkeren met donkere bijen willen we in het land bij ‘groene’ bedrijven een aantal bijenstallen inrichten. Details volgen later (juli-augustus 2023).
- Project 4: In voorbereiding is een project waarin we evalueren in hoeverre en in welke mate er in de Nederlandse populatie bijenvolken kenmerken van VSH (Varroa Sensitive Hygiene) aanwezig zijn door een uitgebreide analyse van de wasmul die valt op de varroalades.
Achtergrond
In het beleidsplan 2022-2025 kunnen we onze doelstellingen vertalen in de hierboven genoemde 4 projecten omdat we nu, als resultaat van eigen ervaringen en onderzoek, weten:
- dat bijenvolken, onafhankelijk van herkomst of specifiek ras, zonder bestrijding van de varroa kunnen overleven.
- We weten dat varroamijten altijd aanwezig zullen zijn in onze bijenvolken, maar dat de aantallen en de groei van de populatie in de volken verschillen tussen volken.
- We weten, met name uit internationaal onderzoek, dat er verschillen tussen bijenrassen bestaan in de strategie om de groei van de varroapopulatie te beperken:
Zoals bijvoorbeeld: de oorspronkelijke lokale Texelse bij, Apis mellifera mellifera, ook wel ‘zwarte bij’ of ‘donkere bij’ genoemd.
Bijenvolken ontwikkelen verschillende strategiën om de voortplanting van de varroamijt te beperken:
- het aantal nakomelingen/mijt te beperken (Supressed Mite Reproduction:SMR);
- hygiënisch gedrag (VSH) van de werksters die gesloten broedcellen herkennen met daarin een pop met mijt die zich voedt en voortplant op de pop. De werksters openen deze cellen trekken de pop met de mijt eruit: tijdens het uittrekken van de poppen breken de antennes af. Dit laatste is te herkennen op de varroalade: er liggen witte antennes tussen stukjes was, stuifmeel, celdeksels en mijten.
De stichting wil haar doel bereiken d.m.v. samenwerking met ervaren imkers (professioneel en hobby) en wetenschappers verbonden aan wetenschappelijke instellingen in binnen- en buitenland (Universiteit Gent).
De stichting wil hiermee het houden van honingbijen op een biologische manier bevorderen en daarmee de kwaliteit verbeteren van (1) het bijenvolk (overleving) en (2) haar producten (honing en bijenwas).